مقدمه
در دهه‌های اخیر، فناوری‌های نوظهور زمینه‌ساز تحولاتی جدی در نظام‌های مالی شده‌اند؛ بااین‌حال، آنچه بلاکچین را از دیگر نوآوری‌ها متمایز می‌سازد، نه صرفاً دیجیتالی‌کردن دارایی‌ها، بلکه بازتعریف بنیادین مفاهیمی مانند اعتماد، مالکیت و کنترل است. در نظام‌های متمرکز، کنترل نهایی در اختیار نهاد یا نهادی مشخص قرار دارد؛ یعنی یک مرجع مرکزی می‌تواند درباره صحت تراکنش‌ها، مالکیت دارایی، یا حتی امکان استفاده از آن تصمیم بگیرد. این مدل اگرچه در برخی موارد کارایی اجرایی دارد، اما وابستگی شدید به یک نقطه‌ مرکزی، آن را در برابر خطا، فساد، اعمال سلیقه یا فشارهای بیرونی آسیب‌پذیر می‌سازد.
در مقابل، سیستم‌های غیرمتمرکز بر پایه فناوری بلاکچین، با توزیع قدرت و کنترل میان مشارکت‌کنندگان شبکه، سعی در حذف یا کاهش وابستگی به یک مرجع مرکزی دارند. در این ساختارها، ثبت داده، انتقال ارزش و اجرای قواعد از طریق الگوریتم‌های شفاف و قراردادهای هوشمند انجام می‌شود. این رویکرد، ضمن تقویت شفافیت و تاب‌آوری سیستم، استقلال و امنیت بیشتری برای کاربران فراهم می‌سازد و زیرساختی پایدارتر برای فعالیت‌های اقتصادی به‌ویژه در شرایط پرریسک ایجاد می‌کند.

در چنین بستری، شناخت تفاوت‌های ساختاری میان مدل‌های متمرکز و غیرمتمرکز، به‌ویژه برای کاربران بازارهای مالی دیجیتال، اهمیتی فزاینده پیدا می‌کند. یکی از نمونه‌های برجسته در این زمینه، استیبل‌کوین پرکاربرد تتر (USDT) است که همچنان مهم‌ترین ابزار مبادله در بازارهای جهانی رمزارزها محسوب می‌شود. از منظر نقدشوندگی، حجم معاملات، پذیرش در صرافی‌ها و کاربرد در اکوسیستم‌های CeFi و DeFi، نقش کلیدی تتر انکارناپذیر است. با این حال، ساختار حقوقی و مدیریتی متمرکز آن، چالش‌هایی را نیز به‌ویژه برای کاربران در شرایط خاص پدید می‌آورد.

تتر به خودی خود نه تهدید است و نه ناجی؛ کارکرد آن به شیوه استفاده کاربران ایرانی بستگی دارد چون علی رغم محبوبیت، یک محدودیت است. همان‌طور که اسید در محیط صنعتی مفید و گاه ضروری‌ست، اما در استفاده‌های غیراصولی می‌تواند آسیب‌زا باشد، USDT نیز برای کاربران ناآگاه ممکن است منبع ریسک، و برای کسب‌وکارهای حرفه‌ای ابزاری کارآمد برای دسترسی به بازار جهانی، تسویه سریع و حفظ ارزش سرمایه باشد.

این مقاله با نگاهی تحلیلی و بدون رویکرد سلبی، به دلیل مخاطراتی که برای کاربران تراکنش های خرد استیبل کوین های متمرکز بخصوص تتر در ایران با استفاده از تتر طی سالهای گذشته ایجاد شده است ، ابتدا به بررسی فنی و ساختاری تتر می‌پردازد و با ارائه داده‌ها و شواهد مستند، واقعیت‌های حقوقی و اجرایی آن را شفاف می‌سازد. در ادامه، راهکارهایی عملی، فنی و متناسب با سطوح مختلف کاربران پیشنهاد می‌شود؛ از جمله استفاده از استیبل‌کوین‌های غیرمتمرکز، تنوع‌بخشی سبد دارایی، بهره‌گیری از پروتکل‌های غیرحضانتی و ترکیب‌سازی هوشمند دارایی‌ها در اکوسیستم بلاکچین. این راهکارها با هدف کاهش ریسک، حفظ مزایای نقدشوندگی و ایجاد انعطاف‌پذیری برای کاربران طراحی شده‌اند. قطعا گزینه های پیشنهادی ریسک استفاده از استیبل کوین های متمرکز را حذف نخواهد کرد و صرفا اقدامی در راستای کاهش ریسک ها خواهد بود.
هدف از این سند:
هدف این گزارش، ارائه چارچوبی تحلیلی و کاربردی برای تصمیم‌گیری آگاهانه در مواجهه با دارایی‌های متمرکز و غیرمتمرکز است؛ چارچوبی که با تکیه بر درک عمیق از معماری‌های مالی، امکان انتخاب آگاهانه، مدیریت ریسک و حفظ ارزش در شرایط پیچیده و ناپایدار اقتصادی را برای کاربران، کسب‌وکارها و سیاست‌گذاران فراهم می‌سازد.
در عصری که مرزهای قدرت و اقتصاد به‌سرعت در حال بازتعریف است، بازاندیشی در مفهوم «اعتماد» و ابزارهای حفظ ارزش، شاید نه‌فقط یک انتخاب، بلکه ضرورتی اجتناب‌ناپذیر باشد.
این سند به کاربران و کسب و کارهایی که دارایی های استیبل کوین نزد آنها میباشد کمک می کند تا با افزایش آگاهی بهترین تصمیم و شیوه را نسبت به نگهداری و مدیریت رمزدارایی خود اتخاذ کنند.
بررسی عمیق تر پروژه ها و ماهیت آنها، بهترین روش برای فهم مفاهیم توکن ها و کارکردهای متمرکز و غیر متمرکز است و همچنین درک دقیق تر کاربران نسبت میزان تاثیرپذیری یا آسیب پذیری دارایی هایشان را موجب می شود.
در این سند توکن تتر به عنوان گزینه مشهور متمرکز و توکن DAI به عنوان پروژه مطرح غیر متمرکز که هر دو کارکرد مشابه به عنوان استیبل کوین استفاده می شوند،  مورد بررسی قرار گرفته اند.

همچین در انتها روش های مقایسه ای و راهکارهای پیشنهادی انجمن بلاکچین برای صیانت و حفظ پایداری و ثبات دارایی کاربران آمده است.

بررسی پروژه متمرکز و توکن تتر USDT

برای شناخت تتر ابتدا می بایست ماهیت توکن، متولیان و قوانین حاکم بر آن را بررسی نمود تا پس شناخت فناوری به ابعاد تاثیرگذاری آن بر دارایی‌های کاربران ایرانی پرداخته شود.

پروژه تتر:

تتر (Tether) با نماد USDT یک استیبل کوین (Stablecoin) ساختاری دارد تا ارزش آن همواره معادل یک دلار آمریکا باشد.
شرکت تتر (Tether Limited Inc) یک شرکت آمریکای که تابع قوانین ایلات متحده آمریکا است متولی پروژه و مسئولیت مدیریت و انتشار این توکن را دارد.

پروژه تتر تابع و تحت چه قوانینی فعالیت می کند و موثر از آن است؟

شرکت تتر یک شرکت خصوصی تحت تابع قوانین ایالات متحده و نظام مالی بین المللی است و از نهاد های زیر به طور مستقیم تاثیر می گیرد:

o وزارت دادگستری ایالات متحده آمریکا (DOJ)
o خزانه‌داری آمریکا
o اینترپل،
o یا نیروهای انتظامی و نهاد های امنیتی (U.S. Secret Service, FBI, Department of Justice)

قانون اخیر GENIUS Act

این قانون مخفف “Guiding and Establishing National Innovation for U.S. Stablecoins Act” است، که در تاریخ ۱۸ ژوئیه ۲۰۲۵ به عنوان اولین قانون فدرالی در آمریکا برای تنظیم استیبل‌کوین‌ها تصویب شد. این قانون شامل موضوعات گسترده ای است که در اینجا تنها به مواردی که بر استفاده و دسترسی کاربران ایرانی می تواند تاثیر گذار باشد اشاده می شود.

خطر تمرکز و نظارت

به موجب الزامات AML/CFT، موسسات مالی آمریکا می بایست داده‌های کاربران (مانند شناسه‌ها) را ارائه دهند. این موضوع برای کاربران ایرانی ریسک‌های نقض حریم خصوصی یا حتی تحریم‌ استفاده از پلتفرم و دارایی را می تواند منجر شود و در عمل احتمال مسدودسازی حساب یا خدمات برای کابران ایرانی بیشتر خواهد بود.
ایرانیان داخل کشور، به دلیل قرار گرفتن در لیست تحریم‌ها (OFAC)، به‌صورت پیش‌فرض در لیست مسدودسازی قرار دارند و همچنین برخی سرویس‌ها حتی بدون دلیل خاص، صرفاً با تشخیص «Iran IP» یا «نام خانوادگی فارسی» دسترسی را محدود می‌کنند.
حتی ایرانیان خارج از کشور که تابعیت یا اقامت دوگانه دارند، در سیستم‌های AML اغلب به‌عنوان ریسک بالا (high-risk nationality) شناخته می‌شوند.

مکانیسم ها و ابزار های کنترل :

مسدود کردن دارایی از طریق قرارداد هوشمند : در قرارداد هوشمند پروژه تتر ماشه ای وجود دارد که عملکرد مسدود کردن(آدرس) را دارد و به تصمیم بنیاد تتر، USDT ارسال شده به کیف پول، حتی خردترین مبالغ (زیر یک دلار) بدون صرف هزینه ای فوراً مسدود شود.
تتر USDT یک توکن متمرکز ERC-20 و TRC-20 است که در قرارداد هوشمند آن تابعی freeze(address) وجود دارد به متولیان پروژه این امکان را می دهد تا مانع انتقال دارایی تتر شود و هر آدرسی را به دلخواه مسدود کند. حتی در صورتی که فرد کلید خصوصی آن را آدرس دارد. USDT فریز شده برای همیشه قفل می شود مگر با اقدام بنیاد تتر برای آزاد سازی آدرس و دارایی.

شرایط فعال سازی ماشه چیست؟

این اقدامات معمولاً با همکاری نیروهای انتظامی جهانی انجام می‌شوند. آنها از تلاش‌های مبارزه با پولشویی، اجرای تحریم‌ها، بازیابی وجوه سرقت شده و اقدامات ضد تأمین مالی تروریسم پشتیبانی می‌کنند.

o لیست آدرس های تحریمی کشورها و تبعیت از قوانین مبارزه پولشویی AML
o ارتباط و اقدامات تأمین مالی تروریسم
o آدرس های که اوفک (OFAC) منتشر می کند و دستور قرار می گیرد.
o مرتبط با کلاهبرداری‌های شناخته‌شده، طرح‌های فیشینگ، پولشویی یا ابزارهای هک
o فلگ ‌شده (نشان‌گذاری) توسط شرکت‌های تحلیلی بلاکچین مانند TRM Labs، Elliptic، SlowMist، MistTrack، Chainalysis

در نمونه هایی مشاهده شده ارتباط غیر مستقیم آدرس با معیار های فوق، منجر به مسدودی آن آدرس شده.
حتی کیف پول‌های با مبالغ خُرد نیز در صورت شناسایی توسط نیروهای انتظامی یا قرار گیری در چارچوب‌های نظام تحریمی، متاثر از سیاست‌های مسدودسازی شده‌اند.

فلگ شدن آدرس ها (یا آدرس‌های نشان‌گذاری شده):

در بسیاری از موارد دارایی داخل کیف پول مسدود نمی شود، بلکه آدرس فرد توسط سازمان‌های آماری و اطلاعاتی نشانه گذاری شده و به محض انتقال دارایی به یک پلتفرم متمرکز که طبق قوانین بین المللی فعالیت می کند، مسدود می شود. به بیان دیگر کیف پولی که قبلا توسط نهادهای ضابط بین المللی فلگ شده‌اند در صورت انتقال دارایی، آن پلتفرم طبق قوانین موظف است دارایی فرد را ضبط کند.

گزارشی از سوابق مسدودی دارایی‌های USDT توسط تتر به صورت مستقیم یا فلگ شده (۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵) :

توصیه هایی برای کاهش ریسک مخاطرات کاربران ایرانی و تمارین برای نگهداری امن رمزدارایی ها:

●     نگهداری رمزدارایی در کیف پول‌های شخصی (غیرحضانتی):

• کیف پول‌های سخت‌افزاری (Hardware Wallets): مانند Ledger و Trezor امن‌ترین گزینه برای نگهداری بلندمدت رمزدارایی هستند. این کیف پول‌ها آفلاین بوده و کنترل کامل کلیدهای خصوصی به کاربر می دهد.
• کیف پول‌های نرم‌افزاری (Software Wallets): مانند Trust Wallet و MetaMask نیز گزینه‌های مناسبی هستند، به شرطی که کلیدهای خصوصی (عبارات بازیابی) را به دقت و در مکانی امن نگهداری کنید و تحت هیچ شرایطی در اختیار کسی قرار ندهید.
• خودداری از نگهداری رمزدارایی در صرافی‌ها: همیشه ریسک مسدود شدن یا هک شدن دارایی‌ها در بهترین صرافی های خارجی و داخلی‌ وجود دارد، از این رو در صورت انجام تمارین درست امنیتی برای نگهداری دارایی، بهترین و امن ترین روش، همواره نگهداری رمزدارایی های در کیف پول شخصی است.
• عدم انتقال مستقیم از صرافی ایرانی به خارجی: هرگز رمزدارایی خود از صرافی‌های ایرانی مستقیماً به صرافی‌ها یا پلتفرم های خارجی انتقال ندهید. ابتدا به یک کیف پول شخصی (مانند تراست ولت یا متامسک) و سپس از آنجا به صرافی خارجی یا آدرس مقصد ارسال کنید. هر چند که متاسفانه چنین اقدامی نیز با گزارش هایی از مسدودی یا فریز شدن مواجه شده است و چنانچه مبالغ بالا جابجا شود، حداقل تا ۵ تراکنش قبل در کیف ها توسط تتر شناسایی خواهد شد.

با توجه به چنین مخاطراتی از شما کاربری هستید که تنها علاقه مند به سرمایه گذاری بر روی استیبل کوین ها و حفظ ارزش دارایی خود میباشید، میتوانید به راحتی از شیوه های جایگزین با ریسک کمتر بهره مند شوید و نیاز به انتقال و جابجایی چندین باره دارایی خود که متحمل پرداخت کارمزد بالا نیز میشود، نباشید. در ادامه به بررسی راه کارهای جایگزین خواهیم پرداخت.

معیار‌های شیوه های جایگزین

• غیرمتمرکز بودن: تنها راهکارهای مبتنی بر DAO یا قراردادهای هوشمند
• تمرکز بر پایداری: تنها راهکارهایی معرفی شده‌اند که بر حفظ ارزش پایدار (عمدتاً بر اساس دلار آمریکا یا قدرت خرید پایدار) تمرکز دارند
• قابلیت دسترسی: استفاده ساده و قابل فهم برای کاربران عادی جهت نگهداری، مدیریت و انتقال دارایی‌های باثبات در اکوسیستم بلاکچین

✔️ باید ها	❌ نباید ها
سیستم‌های کاملاً غیرمتمرکز	استیبل‌کوین‌های متمرکز یا متولی USDC، USDT و…
پایداری مبتنی بر پشتوانه رمزدارایی ترجیحاً  ETH	پشتیبانی فیات یا بانک‌های سنتی
بدون فارمینگ سود، بدون درآمدزایی	سیستم‌های درآمدزایی یا سفته‌بازی
سادگی و قابل استفاده برای افراد عادی	طرح‌های پیچیده DeFi و استراتژی‌های لوریج
شفافیت مبتنی بر DAO، حداقل حکمرانی	NFT، سیستم‌های هویت دیجیتال یا بازارهای سفته‌بازی
پلتفرم متن‌باز	سیستم‌های بسته یا دارای مجوز

تعریف DAO (Decentralized Autonomous Organization )

DAO  نوعی ساختار مدیریتی مبتنی بر بلاکچین است که در آن تصمیم‌گیری‌ها و مدیریت منابع به‌جای افراد یا نهادی متمرکز، توسط قوانین در قرارداد هوشمند که قبلا کد نویسی شده اجرا می شود و اقدامات در قالب رای گیری و به صورت جمعی انجام می گیرد. دریک DAO ، مجموعه‌ای از قوانین به‌صورت قرارداد هوشمند روی بلاکچین پیاده‌سازی می‌شود و تمام فرآیندهای مالی و اجرایی سازمان به شکل شفاف و خودکار انجام می‌شود.

بررسی و معرفی شیوه و تمارین پیشنهادی

پیشنهاد اول : استفاده از استیبل کوین های دیگر به جای تتر:

1. DAI (MakerDAO DAI)

• نوع: استیبل‌کوین با اتصال مستقیم به دلار آمریکا
• حکمرانی: MakerDAO – سازمان غیرمتمرکز با رأی‌گیری مبتنی بر توکن MKR
• پشتوانه: ترکیبی از رمزدارایی‌ها ETH، wBTC، USDC و… با مدل وثیقه‌گذاری بیش از حد
• ویژگی کلیدی:
  • محبوب‌ترین استیبل‌کوین غیرمتمرکز بازار
  • نقدشوندگی بسیار بالا
  • امکان استفاده به عنوان وثیقه در پروتکل‌های متعدد دیفای
• ریسک‌ها:
  • بخشی از پشتوانه آن مثلا USDC متمرکز است
  • حساس به تصمیمات حاکمیتی MakerDAO
• کاربردها:
  • گسترده‌ترین کاربرد در دیفای: Aave، Uniswap، Curve، وام‌دهی، معاملات

 

2. LUSD (Liquity USD)

• نوع: استیبل‌کوین با اتصال به دلار آمریکا
• حکمرانی: بدون حاکمیت فعال – مبتنی بر قراردادهای هوشمند بدون تغییرپذیری
• پشتوانه: فقط ETH، با وثیقه‌گذاری بالا
• ویژگی کلیدی:
  • غیرمتمرکز واقعی بدون وابستگی به ارز فیات یا نهادهای سنتی
  • بدون نیاز به رأی‌گیری یا سیاست‌گذاری حاکمیتی
• ریسک‌ها:
  • فقط یک نوع وثیقه (ETH) – تنوع پایین
  • نقدشوندگی پایین‌تر نسبت به DAI
• کاربردها:
  • مناسب برای دیفای‌کاران با تمرکز بر غیرمتمرکز بودن
  • استفاده در Curve، Yearn و سایر پلتفرم‌های لندینگ

 

3. sUSD (Synthetix USD)

• نوع: استیبل‌کوین با پشتوانه دلار آمریکا
• حکمرانی: متمرکز بر اکوسیستم Synthetix DAO با مکانیزم حاکمیتی مبتنی بر SNX
• پشتوانه: وثیقه‌شده با توکن SNX و گاهی ETH، به‌صورت ترکیبی
• ویژگی کلیدی:
  • بخشی از اکوسیستم دارایی‌های مصنوعی Synthetix
  • در صورت نوسان قیمت SNX، ممکن است نیاز به بازتامین وثیقه باشد
• ریسک‌ها:
  • به شدت به قیمت SNX وابسته است
  • قراردادهای هوشمند پیچیده و سطحی از تمرکز در حاکمیت وجود دارد
• کاربردها:
  • استفاده در پلتفرم‌های دیفای مانند Kwenta، Curve و Optimism
  • خرید و فروش دارایی‌های مصنوعی (sAssets)

 

4. RAI (Reflexer RAI)

• نوع: استیبل‌کوین غیر وابسته به دلار (non-pegged stable asset)
• حکمرانی: کاملاً غیرمتمرکز و بدون حاکمیت انسانی؛ کنترل قیمت از طریق الگوریتم
• پشتوانه: فقط رمزدارایی ETH
• ویژگی کلیدی:
  • RAI به جای اینکه به دلار متصل باشد، با مکانیسم بازخورد کنترل‌شده (PID controller) به یک «ارزش پایدار داخلی» وابسته است
  • اولین استیبل‌کوین غیرمتمرکز واقعی بدون وابستگی به ارز فیات
• ریسک‌ها:
  • درک مکانیسم قیمت‌گذاری برای کاربران عادی دشوار است
  • نقدشوندگی پایین‌تر نسبت به استیبل‌کوین‌های رایج
• کاربردها:
  • مناسب برای پروژه‌های غیرمتمرکز که نمی‌خواهند به سیستم مالی سنتی (دلار) وابسته باشند
  • استفاده محدود در پروتکل‌های دیفای با گرایش به نوآوری و تمرکززدایی شدید

 

جدول مقایسه‌ای استیبل‌کوین‌ها

استیبل‌کوین	نوع اتصال به دلار	وثیقه	مدل حاکمیت	شبکه بلاکچین	نقدشوندگی	تمرکززدایی	ریسک وابستگی به دلار سنتی	کاربرد در دیفای
DAI	متصل به دلار	ETH، wBTC، USDC و…	MakerDAO با توکن MKR	Ethereum، لایه‌های دوم	بسیار بالا	نسبی	بالا (به‌ویژه به USDC)	بسیار گسترده
LUSD	متصل به دلار	فقط ETH	بدون حاکمیت، قراردادهای بدون تغییر	فقط Ethereum	متوسط	بالا	کم	متوسط
sUSD	متصل به دلار	SNX، ETH	Synthetix DAO	Ethereum، Optimism	متوسط	نسبی	بالا	محدود به Synthetix
RAI	غیر متصل (non-pegged)	فقط ETH	الگوریتم قیمت‌گذاری بدون حاکمیت	فقط Ethereum	پایین	بسیار بالا	صفر	محدود و خاص

مقایسه بر اساس داده‌های بازار و حجم معاملات با دیگر توکن های مشابه

توکن	ارزش بازار	حجم معاملات ۲۴ ساعته	نسبت حجم معاملات به ارزش بازار	نکات
DAI	حدود ۵.۳ میلیارد دلار	۲۱ تا ۲۲ میلیارد دلار	حدود ۴ برابر ارزش بازار	پایدارترین استیبل‌کوین غیرمتمرکز با نقدشوندگی بسیار بالا
LUSD	حدود ۲۵۰ میلیون دلار	۲ تا ۵ میلیون دلار	حدود ۰.۸ تا ۲٪	گزینه‌ای غیرمتمرکز، نقدشوندگی متوسط
sUSD	حدود ۳۳ تا ۳۷ میلیون دلار	۹۰۰ هزار تا ۱.۲ میلیون دلار	حدود ۳٪	نقدشوندگی پایین، اخیراً دچار نوسان قیمت شده است
RAI	حدود ۲ تا ۹ میلیون دلار	۸۰ تا ۱۴۰ هزار دلار	حدود ۲ تا ۷٪	بازار بسیار کوچک با قیمت شناور (بدون پگ دلاری) – بازه قیمت را به صورت شناور مدیریت می کند

مقایسه کارکرد و مشخصات کلی پروژه ها با محوریت حفظ ارزش و ثبات

رتبه	پروژه	نوع پایداری	پشتوانه	سطح غیرمتمرکز بودن	میزان سادگی	توضیحات
۱️	DAI (MakerDAO)	پگ شده به دلار (۱ دلار)	ETH + سایر دارایی‌ها	حکمرانی DAO	متوسط	استفاده گسترده، انعطاف‌پذیر
۲	LUSD (Liquity)	پگ شده به دلار (۱ دلار)	فقط ETH	کاملاً خودکار، no-governance	متوسط	بهترین گزینه: غیرمتمرکز، شفاف، فقط با اتریوم، کارمزد پایین
۳️	RAI (Reflexer)	بدون پگ دلاری (قیمت شناور)	فقط ETH	کاملاً خودکار و غیر متمرکز، بدون کنترل انسانی	متوسط به سخت	کاملا غیرمتمرکز ؛ اما همراه با نوسان
۴	sUSD (Synthetix)	پگ شده به دلار (۱ دلار)	پشتوانه SNX	حکمرانی  DAO	سخت	پیچیده‌تر، بازار محدودتر، بیشتر برای کاربران پیشرفته

❌  گزینه های نامناسب:

 :  USDC کاملاً متمرکز تحت مدیریت شرکت Circle، دارای ذخایر خارج از بلاکچین — مناسب نیست

:  UXD روی شبکه Solana، مقیاس کوچک، عدم تضمین کافی برای غیرمتمرکز بودن — مناسب نیست

 

پیشنهاد دوم:  توزیع به سبدی از رمزدارایی‌ها

با تنوع‌بخشی، وابستگی به تتر کاهش می‌یابد:

دسته	مثال‌ها	مزیت
استیبل‌کوین غیرمتمرکز	DAI, LUSD	ریسک فریز پایین
رمزدارایی با نقدشوندگی بالا	ETH, BTC	امنیت بالا و بازار عمیق
استیبل‌کوین‌های متمرکز رقیب	USDC, TUSD, FDUSD	تقسیم ریسک بین صادرکننده‌ها

 

پیشنهاد سوم: استفاده از رپد توکن‌ها در شبکه‌های مختلف

یک راهکار فنی نیمه‌کاربردی برای کاهش نسبی ریسک‌هایی مثل فریز شدن تتر (USDT) در لایه اصلی خودش (شبکه اتریوم یا ترون) هست. درواقع نسخه‌ای از تتر هست که در یک شبکه‌ی دیگر، به‌صورت توکن استاندارد اون شبکه مثلاً ERC-20 روی Ethereum یا BEP-20 روی BNB Chainمنتشر شده و پشتوانه‌اش تتر قفل‌شده در یک قرارداد هوشمنده. مثلاً:

• wUSDT روی شبکه‌های دیگر مثل Polygon، Arbitrum، Tron
  تتر در این حالت درون قراردادهای هوشمند قفل شده و دسترسی به آن دشوارتر است، البته این صرفاً مانع فریز شدن نیست ولی درجه‌ای از جداسازی فراهم می‌کند.
• B روی BNB Chain
• USDT-TRC20 (روی Tron) نیز نوعی «نسخه پورت‌شده» است، گرچه دقیقاً رپد نیست

مزیت	توضیح
۱. تاخیر در فریزپذیری مستقیم	چون تتر اصلی در یک قرارداد هوشمند قفل شده و کاربر فقط توکن رپد شده را دارد، دسترسی مستقیم تتر به دارایی‌ها محدودتر است. البته اگر تتر قرارداد مربوطه را بشناسد، ممکن است بتواند آدرس قرارداد را بلاک کند، ولی به‌صورت فنی سخت‌تر است.
۲. انعطاف در کارمزد و سرعت	رپد تتر روی شبکه‌هایی مثل Polygon، Arbitrum یا Tron کارمزد بسیار پایین‌تر و انتقال سریع‌تر دارد.
۳. اتصال به پروتکل‌های دیفای چندشبکه‌ای	در شبکه‌هایی مثل Arbitrum یا Optimism، wUSDT می‌تونه وارد وام‌دهی، تأمین نقدینگی یا معاملات دیفای بشه.
۴. تفکیک ساختاری از آدرس‌های فریزشده معروف	آدرس‌هایی که در شبکه اصلی فریز شده‌اند، ممکنه در لایه رپد هنوز قابل استفاده باشند (تا زمانی که تتر متوجه نشده یا اقدامی نکرده).

عیب	توضیح
۱. فریزپذیری همچنان ممکنه	اگر تتر آدرس قرارداد قفل‌سازی رو بشناسه یا کنترل داشته باشه، می‌تونه با شناسایی کاربر نهایی، در نهایت حساب رو فریز کنه. فقط کار رو کندتر و پیچیده‌تر می‌کنه، نه غیرممکن.
۲. نیاز به اعتماد به قراردادهای واسط	کاربر باید به قرارداد قفل‌سازی اعتماد کنه. اگه اون قرارداد آسیب‌پذیر باشه، ریسک هک یا قفل‌شدن دارایی هست.
۳. نقدشوندگی کمتر از تتر اصلی	بعضی شبکه‌ها مثل Avalanche یا Optimism هنوز به اندازه شبکه اصلی اتریوم، بازار عمیقی ندارن.
۴. ریسک پل‌ها (Bridges)	اگر رپد تتر از طریق پل‌ها جابه‌جا بشه مثلاً via Multichain یا LayerZeroریسک امنیتی پل‌ها هم وارد بازی می‌شه.

کاربری	میزان توصیه
کاربران حرفه‌ای دیفای	✅ قابل توصیه برای کاهش هزینه و اتصال به بازارهای دیفای چندشبکه‌ای
کاربران معمولی ایرانی با سرمایه بالا	⚠️ نسبتاً مفید، ولی نیاز به درک فنی و آگاهی از ریسک پل‌ها
جایگزین‌سازی امن برای ذخیره سرمایه	❌ نمی‌تونه جایگزین امنی برای نگهداری طولانی‌مدت باشه
بیزنس‌ها و کسب‌وکارها	✅ مناسب برای تنوع‌بخشی ساختار نقدینگی در شبکه‌های مختلف

استفاده از رپد تتر یک راهکار جزئی ولی کاربردی برای افزایش چابکی، کاهش کارمزد و کاهش جزئی از ریسک‌های فریز مستقیم است. با این حال، نباید به‌عنوان یک راه‌حل ضدتحریم کامل یا محافظ نهایی به آن نگاه کرد. این روش زمانی مفید است که در کنار تنوع استیبل‌کوین‌ها، استفاده از کیف‌پول‌های غیرحضانتی و استراتژی‌های پوشش ریسک به کار گرفته شود.

 

پیشنهاد چهارم: تبدیل به توکن‌های نقدشونده با پشتوانه واقعی

برخی پروژه‌ها توکن‌هایی مثل:

• GLD، XAUt پشتوانه طلا: این توکن‌ها به‌طور مستقیم با قیمت جهانی طلا در ارتباط هستند.
• RWA-backed tokens دارایی واقعی: در این مدل، دارایی واقعی توکن‌شده و در بلاکچین قابل معامله می‌شود.
  ارائه می‌دهند که می‌تواند جایگزین ذخیره‌ای کم‌ریسک باشد.

نام توکن	صادرکننده	پشتوانه
XAUt	Tether Ltd	یک اونس طلا واقعی در خزانه
PAXG	Paxos	طلا نگهداری‌شده در لندن
GLD	معادل توکن‌شده ETF طلای SPDR	بازار بورس آمریکا

مزیت	توضیح
۱. پشتوانه واقعی و فیزیکی	برخلاف تتر که صرفاً یک وعده متمرکز برای دلار هست، این توکن‌ها با دارایی ملموس پشتیبانی می‌شن.
۲. تنوع ذخیره ارزش	طلا در بحران‌های اقتصادی جهانی معمولاً ارزش خود را حفظ می‌کند؛ این توکن‌ها برای حفظ ارزش سرمایه جایگزین خوبی هستند.
۳. جلوگیری از فریز و ردیابی مستقیم	صادرکنندگان مثل Paxos کمتر به درخواست نهادهای بین‌المللی برای تحریم کاربران خاص پاسخ می‌دهند (البته نه همیشه).
۴. رشد بازار RWA	بازار دارایی‌های واقعی توکن‌شده در حال گسترشه و فرصت‌های جذابی برای سرمایه‌گذاری ارائه می‌کنه.

عیب	توضیح
۱. دسترسی محدود برای ایرانیان	برخی پلتفرم‌ها مانند Paxos، RealT و… به آی‌پی یا پاسپورت‌های خاص خدمات نمی‌دهند.
۲. نقدشوندگی پایین‌تر از تتر	حجم معاملات XAUt یا RWAها بسیار کمتر از USDT است. برای نقدکردن سریع ممکنه مشکل ایجاد بشه.
۳. نیاز به KYC در برخی موارد	در پروژه‌هایی مثل RealT یا Maple، برای خرید نیاز به احراز هویت وجود دارد.
۴. نوسانات قیمت طلا و دارایی‌ها	برخلاف استیبل‌کوین‌ها، ارزش این توکن‌ها ثابت نیست و با بازار نوسان دارد.

سناریو	میزان توصیه
ذخیره میان‌مدت یا بلندمدت سرمایه شخصی	✅ مناسب به‌عنوان ذخیره جایگزین دلار در بلندمدت
معاملات روزمره یا پرداخت سریع	❌ نامناسب به دلیل نقدشوندگی پایین
تنوع‌بخشی پرتفوی بیزنس‌ها	✅ کاربردی برای بخشی از ذخایر خزانه‌داری کسب‌وکار
سرمایه‌گذاری حرفه‌ای در RWA	✅ قابل توصیه برای افراد آشنا به بازارهای مالی

تبدیل بخشی از دارایی‌های تتری به توکن‌های پشتوانه‌دار واقعی، راهی هوشمندانه برای حفظ ارزش سرمایه و کاهش ریسک متمرکز بودن تتر است؛ به‌ویژه در شرایطی که قصد ذخیره‌سازی سرمایه در میان‌مدت یا بلندمدت وجود دارد.
با این حال، این گزینه به‌تنهایی نمی‌تونه جایگزین کامل تتر باشه؛ بلکه باید به‌عنوان یکی از چند گزینه تنوع‌بخشی در سبد دارایی‌ها دیده بشه.

 

پیشنهاد پنجم: سپرده‌گذاری در پروتکل‌های غیرحضانتی (DeFi Lending)

با تبدیل USDT به رمزدارایی دیگر مثلاً  DAI، می‌توان آن را در پروتکل‌هایی مثل:

• Aave
• Compound
  سپرده‌گذاری کرد و در ازای آن سود یا وام با وثیقه گرفت. در این حالت، دارایی‌ها تحت کنترل قراردادهای هوشمند قرار می‌گیرند و فریز شدن سخت‌تر است.

 

پیشنهاد ششم: ایجاد دارایی ترکیبی با استفاده از پروتکل‌هایی مانند Enzyme، Balancer، یا Yearn

• ایجاد استراتژی‌های خودکار برای توزیع دارایی بین چند رمزارز با الگوریتم‌های تعیین‌شده.
• کاهش ریسک از طریق اتوماسیون و ترکیب‌سازی.

پروتکل	توضیح کوتاه
Enzyme Finance	پلتفرم غیرمتمرکز برای ساخت پورتفوی و مدیریت دارایی به‌صورت کاملاً شفاف و خودکار
Balancer	ایجاد استخرهایی با نسبت دلخواه از چند توکن (مثلاً ۶۰٪ DAI + 30٪ ETH + 10٪ BTC) و قابلیت تنظیم مجدد خودکار
Yearn Finance	مجموعه‌ای از استراتژی‌های بهینه‌ساز سود، که توکن‌ها رو بین پلتفرم‌های مختلف جابه‌جا می‌کنه (Yield Aggregator)

مزیت	توضیح
۱. کاهش ریسک با تنوع دارایی	با ترکیب استیبل‌کوین‌ها، رمزارزهای اصلی و توکن‌های پاداش‌دهنده، ریسک تمرکز روی یک دارایی (مثل USDT) کاهش پیدا می‌کنه.
۲. اجرای خودکار استراتژی	نیازی به مدیریت دستی نیست؛ الگوریتم تعیین می‌کنه چه زمانی چه دارایی کم یا زیاد بشه.
۳. شفافیت کامل	همه تراکنش‌ها روی زنجیره قابل مشاهده است، بدون نیاز به اعتماد به شخص ثالث.
۴. امکان شخصی‌سازی کامل پورتفوی	می‌تونی استراتژی خاص خودت رو طراحی و مدیریت کنی (مثلاً: ۴۰٪ DAI، ۳۰٪ ETH، ۲۰٪ wBTC، ۱۰٪ RAI)
۵. پوشش نوسانات بازار	برخی استراتژی‌ها با جابه‌جایی دارایی بین استخرها یا وام‌دهی، نوسان‌گیری غیرفعال می‌کنن.

عیب	توضیح
۱. نیاز به فهم فنی نسبی	برای استفاده حرفه‌ای باید با ساختار قراردادها، توکن‌ها و مفاهیم DeFi آشنا بود.
۲. کارمزد بالا در لایه ۱ (اتریوم)	در صورت اجرا روی اتریوم، ایجاد پورتفوی می‌تونه گس زیادی مصرف کنه. البته در لایه دوم‌ها مثل Arbitrum یا Optimism این مشکل کاهش می‌یابد.
۳. نقدشوندگی بعضی توکن‌های ترکیبی پایین‌تره	توکن‌های LP یا Vault گاهی به‌سادگی قابل نقد نیستن.
۴. بازده وابسته به شرایط بازار	اگر بازار راکد یا نزولی باشه، ممکنه بازده‌ پایینی ایجاد بشه یا حتی در صورت ریسک بازار، زیان ببینی.

سناریوی کاربردی پیشنهادی : فرض کنیم کاربری می‌خواد تتر خودش رو از ریسک خارج کنه ولی هنوز نیاز به دسترسی سریع و بازده منطقی داره. این فرد می‌تونه:

• در Balancer یک سبد بسازه:
  ۴۰٪ DAI + 30٪ LUSD + 20٪ ETH + 10٪ RAI
• یا در Yearn سرمایه‌اش رو به Vaultهایی بده که روی DAI و USDC سوددهی می‌کنن
• یا از طریق Enzyme پورتفوی اختصاصی طراحی کنه و بخشی از اون رو به RWAها یا توکن‌های طلا اختصاص بده

📊 میزان کاربردپذیری

نوع کاربر	میزان توصیه
کاربران حرفه‌ای دیفای	✅ بسیار مناسب، با دسترسی و آشنایی کافی
بیزنس‌های رمزارزی	✅ مناسب برای تنوع خزانه‌داری و ذخیره سرمایه
کاربران ایرانی مبتدی	⚠️ مشروط به آموزش و همراهی با مشاور فنی
ذخیره سرمایه بدون دردسر	❌ مناسب نیست به‌عنوان تنها گزینه برای کاربران غیرحرفه‌ای

استفاده از استراتژی‌های دارایی ترکیبی، گزینه‌ای هوشمند، منعطف و پیشرفته برای مدیریت ریسک و توزیع سرمایه‌ است، مخصوصاً وقتی هدف، خروج جزئی از تتر و در عین حال حفظ بازده و نقدشوندگی باشه.

 

پیشنهاد هفتم: خروج از تتر به‌صورت آنی در شرایط اضطراری

• استفاده از DEXهایی مانند Curve، Uniswap، یا ۱inch برای تبدیل فوری به ETH یا DAI در شرایطی که احتمال فریز می‌رود.
• تنظیم ربات یا هشدار برای واکنش سریع در شرایط بحرانی.

 

پیشنهاد هشتم : ایجاد صندوق ذخیره ارزی در مقابل دارایی های تتری داخل کشور جهت پوشش فریز

• نگه داری و ذخیره ارزی معادل دارایی تتری بعنوان مثال در ازای وجود ۱۰۰ هزار تتر در یک صرافی داخلی، به همان میزان دلار کاغذی یا یوآن کاغذی نگه داری شود.

 

❗ هشدار مهم

• بسیاری از استیبل‌کوین‌ها مانند DAI نیز بخشی از پشتوانه‌شان USDC یا USDT است، بنابراین باید منابع پشتیبان‌شان بررسی شود.
• نگهداری مقادیر بزرگ روی کیف‌پول‌های CEX یا تحت کنترل طرف ثالث، در هر حال ریسک فریز یا توقیف دارد.

 

جمع بندی در خصوص راه کارهای پیشنهادی سیانت از دارایی های تتر

با توجه به شرایط خاص کاربران ایرانی و همچنین موقعیت حساس کسب‌وکارهای رمزارزی در مواجهه با تهدیداتی نظیر فریز شدن تتر (USDT)، در این مطالعه تلاش شد با ارائه ۸ راهکار متنوع و بررسی مزایا، معایب و امکان‌سنجی هرکدام، چارچوبی جامع برای مدیریت و کاهش ریسک سرمایه‌های تتری تدوین شود.

این راهکارها با در نظر گرفتن دو سطح کاربردی اصلی—یعنی کاربران خرد و کسب‌وکارهای فعال در اکوسیستم بلاکچین—طراحی شده‌اند و از ابزارهای کاملاً فنی و پیشرفته مانند پروتکل‌های DeFi گرفته تا پیشنهادهای عملیاتی و محافظه‌کارانه مثل تبدیل به استیبل‌کوین‌های غیرمتمرکز را شامل می‌شوند.

اگرچه هیچ‌یک از این پیشنهادها به‌تنهایی مصونیت ۱۰۰٪ ایجاد نمی‌کنند، اما در ترکیب با یکدیگر می‌توانند در بازه‌های زمانی مختلف (کوتاه‌مدت تا بلندمدت)، ریسک‌های تتر را تا حد زیادی کنترل‌پذیر کنند.

 

📌 راهکار کوتاه‌مدت (سطح کاربر و کسب‌وکار):

تبدیل تتر به استیبل‌کوین جایگزین DAI
DAI به‌عنوان رایج‌ترین استیبل‌کوین غیرمتمرکز، مزایای متعددی نظیر نقدشوندگی بالا، پذیرش در دیفای و سطح ریسک پایین‌تر نسبت به USDT دارد.
در پیوست ۱ این گزارش، دلایل فنی، حقوقی و اجرایی این جایگزینی و روش‌های عملی انجام آن به‌صورت کامل بررسی شده است. این راهکار بدون نیاز به تغییرات ساختاری سنگین، قابل اجرا و نسبتا امن برای اکثر کاربران محسوب می‌شود.

📌 راهکار بلندمدت (سطح ساختاری و سیستمی):

۱. مهاجرت تدریجی به استیبل‌کوین LUSD (Liquity USD)
 LUSD با پشتوانه کامل ETH و ساختار بدون حاکمیت انسانی، یکی از امن‌ترین و غیرمتمرکزترین گزینه‌های موجود است. حمایت از آن در لایه کسب‌وکار و ایجاد تراکنش در این اکوسیستم، مسیر استراتژیک مناسبی برای آینده‌ساز کردن زیرساخت‌های مالی غیرمتمرکز خواهد بود.

۲. استفاده از دارایی‌های ترکیبی با بهره‌گیری از پروتکل‌هایی مانند Enzyme، Balancer یا Yearn
 این راهکار امکان طراحی سبدهای سرمایه‌ای با ترکیب متعادل از استیبل‌کوین‌ها و رمزدارایی‌های اصلی را فراهم می‌کند. استفاده از الگوریتم‌های مدیریت پورتفوی خودکار در این پروتکل‌ها می‌تواند به کاهش ریسک، حفظ بازده، و عدم وابستگی به یک دارایی واحد منجر شود. این روش برای بیزنس‌های حرفه‌ای و کاربران آشنا به فضای DeFi در بلندمدت بسیار ارزشمند است.

در نهایت، آنچه در این فاز مطالعاتی به‌روشنی مشخص شد، این است که تتر نه دشمن است و نه ناجی؛ بلکه ابزاری مالی با ظرفیت‌های گسترده است که در صورت استفاده ناآگاهانه می‌تواند خطرآفرین باشد، اما در صورت مدیریت صحیح، می‌تواند همچنان نقش موثری در اقتصاد رمزارزی ایفا کند.

هدف این گزارش، نه حذف تتر، بلکه ارائه ابزار تصمیم‌گیری برای استفاده آگاهانه از آن و کاهش وابستگی مطلق به آن است.
پیشنهاد می‌شود بسته به ماهیت فعالیت، سطح فنی، و افق سرمایه‌گذاری، هر کاربر یا کسب‌وکار ترکیبی از این راهکارها را انتخاب و اجرا کند.

 

 بررسی DAI بعنوان شاخص اولویت دار بر اساس حجم بازار پس از تتر و اهم شاخص ها و ویژگی های DAI

ویژگی	توضیحات
پشتیبانی بلاکچین	شبکه اصلی اتریوم (Ethereum Mainnet) به همراه لایه دوم‌های مطرح مثل Optimism، Arbitrum، Polygon و غیره
انواع وثیقه‌ها	سیستم چند وثیقه‌ای : ETH و wBTC  و غیره
نسبت وثیقه‌گذاری	حداقل حدود ۱۵۰٪ (بسته به نوع وثیقه و ریسک متغیر است)
حاکمیت	کاملاً غیرمتمرکز توسط MakerDAO و همراه با رأی‌گیری مبتنی بلاکچین
مکانیسم تثبیت قیمت	با استفاده از وثیقه‌گذاری بیشتر از ارزش، کارمزد (Stability Fees)، نرخ پس‌انداز DSR (Dai Savings Rate) و مزایده‌ها
توسعه پروتکل	رشد مداوم از طریق Spark DAI Vault و ارتقاء Sky — با افزودن انواع پشتوانه‌های جدید و ساختار حکمرانی

چرا DAI ؟

• نقدشوندگی و مقبولیت بالا : ارزش بازار و حجم معاملات روزانه باعث شده DAI بعد از USDC و USDT به معتبرترین استیبل‌کوین غیرمتمرکز تبدیل شود.
• حضور در چندین شبکه بلاکچین : در شبکه اصلی و لایه ۲ های اتریوم نیز فعال است و می تواند هزینه تراکنش را به شدت کاهش می‌دهد.
• پایداری قیمتی : قیمت آن به‌خوبی حول ۱ دلار تثبیت شده و برای نگهداری، پرداخت‌ها و استفاده در DeFi گزینه امن محسوب می شود.
• شفافیت و حکمرانی غیرمتمرکز : هر تغییر به‌صورت عمومی در قالب رأی‌گیری و بروی بلاکچین توسط MakerDAO اجرا می‌شود.

 

نحوه اجرا و مدل ها

وثیقه گذاری گروهی فردی ( CDP یا Vault ) – تولید توکن DAI به صورت فردی

 کاربران برای تولید DAI می توانند دارایی خود به عنوان پشتوانه و وثیقه در قرارداد هوشمند اصلی MakerDAO قفل کنند و به ازای آن استیبل کوین DAI که همیشه معادل ۱ دلار است را دریافت نمایند. DAI تولید شده دقیقا همان توکن DAI معروف و اصلی است که در تمامی سکوهای تبادل مشهور قابل تبادل با دیگر دارایی ها می باشد.

برای حفظ ثبات و امنیت هر چه بیشتر پروژه این فرآیند به صورت بیش‌وثیقه‌گذاری‌شده (Overcollateralized) انجام می‌شود، یعنی ارزش وثیقه باید همیشه بیشتر از مقدار DAI وام‌گرفته‌شده باشد.

به طور مثال اگر بخواهیم معادل ۱۰۰ دلار استیبل کوین DAI تولید کنیم می بایست معادل ۱۵۰ دلار معادل اتریومی آن در قرار هوشمند به عنوان پیشتوانه و وثیقه قفل شود.
اگر قیمت ETH کاهش پیدا کند، نسبت به زیر ۱۵۰٪ برسد، سیستم به طور خودکاری بخشی وثیقه شما را نقد می‌کند.

وثیقه گذاری گروهی: DAO  ایجاد توکن پایدار به صورت گروهی

«Group DAO Collateralization: Collective Minting of Decentralized Stable Assets»

وثیقه گذاری گروهی DAO یک روش غیرمتمرکز است که در آن افراد یک DAO (سازمان خودگردان غیرمتمرکز) کیف پول چندامضایی ایجاد و به صورت مشترک رمزدارایی‌های خود را به عنوان پشتوانه در قرارداد هوشمند قفل می کنند و استیبل‌کوین‌ها مانند  DAI، LUSD  را بدون نیاز به خرید از بازار، تولید می نمایند. این روش باعث غیر متمرکز شدن، شفافیت و مشارکت بیشتر در فرایند شده می شود.

در این روش به شما این امکان را می دهد تا پشتوانه سپرده شده به قرارداد هوشمند را به صورت گروهی و جمعی مدیریت کنید.

این روش دو امکان را فراهم می سازد :

تولید DAI اصلی : توکن تولید شده در این شیوه نیز دقیقا همان توکن DAI معروف و اصلی است که در تمامی سکوهای تبادل مشهور قابل تبادل با دیگر دارایی ها می باشد.

تولید توکن جدید مشابه DAI : می تواند توکن جدیدی بسازید که ماکانیسم های متفاوتی دارد و به بسته به نیاز شخصی افراد پیاده سازی شود. در این روش نیز از قرارداد MakerDAO استفاده می شود با این تفاوت که پارامترهای قرارداد تغییر یافته و شخصی سازی شده و در نتیجه توکن خروجی هم متفاوت از توکن اصلی DAI خواهد بود.
به معنای دیگر یک فورک تازه از پروژه DAI است که نحوه اداره و کارکرد آن شخصی سازی شده.

به طور مثال پروژه LUSD که ماهیت غیرمتمرکز تری نسبت به DAI دارد، در واقع از همان قرارداد هوشمند MakerDAO استفاده کرد که DAI را تولید می کند، منتها متولیان پروژه نحوه اراده و نوع وثیقه گذاری را تغییر داده اند. این تغییر موجب ایجاد پروژه و توکن جدیدی به نام LUSD شده که با توکن DAI کاملا متفاوت است.

۱ . چرا DAO با پشتوانه جمعی؟

• حکمرانی غیرمتمرکز : تصمیم‌گیری درباره تولید، خرج و بازپرداخت استیبل‌کوین‌ها به صورت جمعی و از طریق رای‌گیری در  DAO  انجام می‌شود.
• بدون نهاد مرکزی: دارایی‌ها و وثیقه‌ها توسط قراردادهای هوشمند مدیریت می‌شوند.
• تولید دارایی با ثبات: اعضا DAO استیبل‌کوین‌ها را در مقابل وثیقه جمع‌شده تولید می‌کنند و از نوسانات بازار و وابستگی به صرافی‌ها اجتناب می‌کنند.
• شفافیت : تمامی تراکنش‌ها و عملکرد حمکرانی بروی بلاکچین (on-chain) ثبت شده و برای همه قابل رویت است.

۲ . جمع‌آوری وثیقه رمزدارایی

• افراد، ETH یا سایر رمزدارایی‌ها را به کیف پول DAO واریز می‌کنند.
• وثیقه جمع‌شده پشتوانه تولید استیبل‌کوین‌ها می‌شود.

۳ .ایجاد توکن براساس پشتوانه (Vault/CDP)

• دارایی تجمیع شده از کیف پول DAO به آدرس مورد نظر به منظور وثیقه گذاری منتقل می شود. پروتکل هایی مانند MakerDAO یا Liquity
• ETH وثیقه در صندوق قفل می شود.
• بر اساس پروتکل، استیبل‌کوین مثل DAI یا LUSD تولید خواهد شد.

۴ . مدیریت رمزدارایی‌های پایه ثابت

• استیبل‌کوین‌های تولید شده تحت کنترل DAO باقی می‌مانند.
• انتقال استیبل کوین ها در فرایند رای گیری امکان پذیر خواهد بود.
• برای رای گیری از پلتفرم‌هایی مثل Snapshot که مبتنی بر بلاکچین هستند می توان بهره برد.

۵ .آزادسازی وثیقه و مدیریت دارایی

• اعضای DAO تصمیم می‌گیرند چه زمانی وثیقه را آزاد نمایند.
• مدیریت وثیقه (مثلاً بالا بردن وثیقه یا جلوگیری از نقد شدن) نیز از طریق تصمیم‌گیری DAO انجام می‌شود.

وظیفه	ابزار/پروتکل پیشنهادی
DAO  کیف پول چندامضایی	Gnosis Safe، MolochDAO، Aragon، SafeDAO
پروتکل استیبل‌کوین	MakerDAO (DAI)، Liquity (LUSD)، Reflexer (RAI)
رای‌گیری حاکمیتی	Snapshot (آفلاین)، ماژول‌های DAO مانند Zodiac
اتوماسیون	ماژول‌های Gnosis Safe، ابزارهای اتوماسیون DAO

 نکات امنیتی

• تعریف قوانین شفاف: تعیین حد نصاب، مدت رای‌گیری و نقش اعضا.
• استفاده از فریم‌ورک‌های معتبر: Gnosis Safe و MolochDAO
• نظارت بر نسبت پشتوانه به توکن تولید شده : اطمینان از نسبت اختصاص داده شده با توجه به نوسانات قیمت
• گزارش‌دهی شفاف: داشبوردهای عمومی و سوابق بروی بلاکچین.

مزیت	توضیح
غیرمتمرکز	نبود واسطه یا نهاد مرکزی
اجماع بروی شبکه	حکمرانی مشترک باعث بهبود شفافیت و پاسخگویی خواهد شد.
شفافیت در بروی شبکه	هر اقدام روی بلاکچین قابل پیگیری است
ایجاد دارایی باثبات	استیبل‌کوین‌های تولیدشده توسط وثیقه جمعی
انعطاف‌پذیری و سفارشی‌سازی	امکان شخصی سازی برخی قوانین

🔰 جدول جمع‌بندی و تحلیل دو‌سطحی درباره ریسک‌ها و راهکارهای تتر برای کاربران و کسب‌وکارها

محور تحلیل	کاربران (بیان ساده)	کسب‌وکارها (تحلیل تخصصی و فنی + پیشنهاد اجرایی)
رویکرد کلی به تتر	تتر مفید و پرکاربرده، اما برای کاربران ایرانی ممکنه ریسک‌هایی داشته باشه که باید بدونیم.	تتر یک ابزار مهم نقدشوندگی در مارکت است. هدف، حذف یا تضعیف آن نیست؛ بلکه طراحی سیاست‌هایی برای تاب‌آوری در برابر ریسک‌های فنی و حقوقی آن است.
ریسک اصلی برای کاربران ایرانی	خطر مسدودشدن (فریز) دارایی‌ها به دلیل تحریم یا رفتار مشکوک—even در مبالغ پایین.	سوابق گسترده فریز توسط Tether Ltd، همکاری با OFAC و نهادهای تحلیل بلاکچین (مانند TRM Labs) نشان می‌دهد هر آدرس ایرانی در معرض خطر بلاک یا فلگ شدن است—even در تعامل غیرمستقیم.
راهکار نگهداری امن تتر	نگهداری تتر در کیف‌پول‌های شخصی (مثل Trust Wallet یا Metamask) بهتر از صرافی‌هاست.	توصیه به عدم نگهداری مقادیر بالا در کیف‌پول‌های تحت کنترل صرافی‌ها (CEX)؛ استفاده از کیف‌پول‌های multisig داخلی برای خزانه تتری.
آگاهی‌رسانی ضروری	صرافی یا پلتفرم باید بهت توضیح بده که چه شرایطی ممکنه باعث مسدودی بشه.	لازم است کسب‌وکارها محتوای آموزشی شفاف و ساده درباره شرایط فریز تتر، سابقه مسدودی، و راهکارهای سیانت منتشر کنند (بلاگ، سوشال، پیام داخل پلتفرم).
رفتار جایگزین پیشنهادی	بخشی از تتر خود را به استیبل‌کوین‌های امن‌تر مثل DAI یا LUSD تبدیل کنید تا سبد متنوع‌تری داشته باشید.	در سطح خزانه‌داری داخلی، ترکیب دارایی‌ها به‌صورت به میزان مشکخصی بر حسب ماهیت و عملکرد هر صرافی و میزان حجم و قابلیت های پوشش ریسک پیشنهاد میشود همچنین استفاده از پورتفوی خودکار در Yearn یا Balancer پیشنهاد می‌شود.
نکته مهم درباره حذف کامل تتر	نیازی نیست تتر رو حذف کنی؛ فقط بدون که همه سرمایتو به تتر اختصاص ندی.	حذف کامل تتر توصیه نمی‌شود، اما می‌توان با ابزارهایی مانند رپد توکن‌ها (wUSDT) و چندشبکه‌ای کردن دارایی، ریسک مستقیم فریز را کاهش داد.
پروتکل‌های پیشنهادی برای ایمنی بیشتر	اگر با DeFi آشنایی داری، از Yearn یا Aave برای سپرده‌گذاری غیرمستقیم DAI استفاده کن.	▫️استفاده از Vaultهای DAI در Spark / MakerDAO ▫️تنظیم الگوریتم‌های داخلی برای واکنش سریع به فریز (مثلاً هشدار یا سوییچ دارایی) ▫️به‌کارگیری استراتژی‌های غیرمتمرکز دارایی ترکیبی از طریق Enzyme، Balancer یا SafeDAO
تمهیدات سازمانی توصیه‌شده	—	🔧 ایجاد «سیاست داخلی مدیریت دارایی‌های تتری» شامل: ▪️ سهم مجاز تتر در خزانه (تخصیص درصد بر اساس موقعیت هر صرافی و شناخت زیرساخت های داخلی و ریسک پذیری٪) ▪️ الزام انتقال دارایی‌های کاربر به کیف‌پول شخصی پس از ۷۲ ساعت ▪️ ذخیره نسخه‌ای از دارایی‌های تتری به شکل رپد یا در لایه دوم‌ها ▪️ راه‌اندازی داشبورد روزانه مانیتورینگ آدرس‌های فلگ‌شده از منابع مانند TRM Labs تبدیل به سایر دارایی های استیبل کوین و سبد استیبل کوین متغیر
جمع‌بندی ساده	با آگاهی از ریسک‌ها، می‌تونی همچنان از تتر استفاده کنی، ولی هوشمندتر.	ساخت سیاست هوشمندانه برای مدیریت، ترکیب‌سازی و سیانت از دارایی‌های تتری، مهم‌ترین گام برای پایداری کسب‌وکار در سال‌های آینده است.