شفاف‌سازی درباره سند «ضرورت استفاده از ساختارهای غیرمتمرکز»
پاسخ به برداشت‌های نادرست و ابهامات رسانه‌ای
در پی انتشار مقاله‌ای با عنوان «ضرورت بهره‌گیری از ساختارهای غیرمتمرکز در تبادل و نگهداری رمزدارایی‌ها و بررسی راهکارهای حفظ ارزش و ثبات آن‌ها» و واکنش‌های گسترده‌ای که در فضای رسانه‌ای پیرامون آن شکل گرفت، احساس نیاز به تبیین و شفاف‌سازی برخی نکات اساسی بیش از پیش آشکار شد. نکاتی که متأسفانه در میان هیاهوی رسانه‌ای نادیده گرفته شده‌اند.
این گزارش، همان‌طور که از عنوان آن پیداست، بر اهمیت بهره‌گیری از فناوری‌های غیرمتمرکز در حوزه رمزدارایی‌ها تأکید دارد. در بخش نخست، با نگاهی تحلیلی به پروژه‌هایی نظیر DAI و LUSD به‌عنوان نمونه‌هایی از ساختارهای غیرمتمرکز، و همچنین پروژه‌ای مانند Tether به‌عنوان نمونه‌ای متمرکز، مخاطرات احتمالی آن برای کاربران ایرانی مورد بررسی قرار گرفته است.
در بخش دوم، هشت راهکار پیشنهادی برای حفظ ارزش دارایی‌ها و کاهش ریسک نگهداری رمزدارایی‌ها برای کاربران ایرانی ارائه شده است. متأسفانه، پیام اصلی این سند در میان حواشی شکل‌گرفته به‌درستی منتقل نشده است.
از این‌رو، در ادامه با استناد به محتوای گزارش، به برخی ابهامات و شبهات مطرح‌شده پاسخ داده و تلاش خواهیم کرد تا ابعاد موضوع را با دقت بیشتری روشن سازیم.
۱. آیا انجمن بلاکچین پیشنهاد صندوق ارزی داده است؟
برخی رسانه‌ها به اشتباه اعلام کردند که انجمن بلاکچین در این سند پیشنهاد تشکیل «صندوق ارزی» داده است. در حالی که در هیچ‌جای سند اشاره‌ای به چنین ساختاری نشده، بلکه برعکس، محور اصلی پیشنهادها بر فناوری‌های غیرمتمرکز استوار است.
در بخش اجرایی سند، به مدل‌هایی مانند CDP اشاره شده که در آن کاربران می‌توانند با وثیقه‌گذاری توکن‌هایی مانند ETH، استیبل‌کوین‌هایی نظیر DAI تولید کنند. همچنین به امکان ایجاد نسخه‌های فورک‌شده از MakerDAO اشاره شده، کاربران می‌توانند به‌صورت گروهی و بر اساس نیازهای خود، قرارداد هوشمند جدیدی را روی بلاکچین تنظیم کنند.
بنابراین، سند نه‌تنها وارد مباحث کلان اقتصادی مانند صندوق ملی نشده، بلکه صرفاً توصیه‌هایی برای حفظ ارزش دارایی‌ها در سطح فردی و کسب‌وکارها ارائه کرده است.
۲. آمار مسدودی آدرس‌های تتر از منابع خارجی نقل شده است
یکی دیگر از سوء‌برداشت‌ها مربوط به آمار منتشرشده درباره آدرس‌های مسدودشده در شبکه تتر (USDT) بود. انجمن بلاکچین بارها هشدار داده که تتر یک پروژه متمرکز است که تحت قوانین مالی ایالات متحده آمریکا فعالیت می‌کند و قابلیت فریز کردن دارایی‌ها را دارد.
در سند، اطلاعات مربوط به آدرس‌های فلگ‌شده یا مسدودشده صرفاً از منابع خبری خارجی نقل شده و انجمن هیچ‌گونه ادعای مستقلی در این زمینه نکرده است. همچنین، مقادیر ذکرشده مربوط به سوابق تراکنش و نگهداری آن آدرس‌ها بوده، نه میزان دارایی فریزشده. این موضوع نیز در جدول مربوطه با ذکر منبع مشخص شده، اما متأسفانه در برخی رسانه‌ها به‌گونه‌ای بازتاب یافت که گویی انجمن منبع اصلی این اطلاعات بوده است.
۳. محورهای اصلی سند که نادیده گرفته شدند
هدف اصلی این سند، آگاهی‌بخشی درباره اهمیت فناوری بلاکچین و ساختارهای غیرمتمرکز بوده است. یکی از بخش‌های کلیدی سند، معرفی مدل DAO به‌عنوان شیوه‌ای نوین برای اداره فرآیندها روی شبکه بلاکچین است؛ مدلی که امکان تولید دارایی‌های پایدار و شفاف را بدون نیاز به نهاد مرکزی فراهم می‌کند.
پروژه‌هایی مانند MakerDAO نمونه‌هایی از این مدل هستند که به کاربران اجازه می‌دهند استیبل‌کوین‌هایی با پشتوانه غیرمتمرکز تولید کنند. این بخش از سند که به‌تفصیل به مزایای حکمرانی غیرمتمرکز پرداخته، در رسانه‌ها کمتر دیده شد و از محورهای مغفول‌مانده گزارش محسوب می‌شود.
۴. فلگ شدن آدرس‌ها و اهمیت نگهداری امن دارایی‌ها
یکی دیگر از موضوعات مهم سند، هشدار درباره فلگ شدن آدرس‌های کاربران ایرانی در شبکه‌های متمرکز است. در بسیاری از موارد، دارایی داخل کیف پول مسدود نمی‌شود، اما آدرس فرد توسط نهادهای بین‌المللی نشانه‌گذاری شده و به‌محض انتقال دارایی به یک پلتفرم متمرکز، دارایی ضبط می‌شود.
سند بر اهمیت استفاده از کیف پول‌های شخصی و روش‌های نگهداری غیرحضانتی تأکید دارد، به‌ویژه در شرایط تحریمی. این توصیه‌ها نیز در رسانه‌ها کمتر مورد توجه قرار گرفتند.
۵. قدردانی از رسانه‌ها و فعالان زیست‌بوم بلاکچین
در پایان، انجمن بلاکچین از تمامی رسانه‌ها و فعالان حوزه رمزدارایی که با دغدغه روشنگری و نقد سازنده، به گفتمان‌سازی در این حوزه کمک کرده‌اند، صمیمانه تشکر می‌کند. باور ما این است که شفاف‌سازی و تعامل سازنده با زیست‌بوم بلاکچین، مسیر آگاهی‌بخشی و توسعه سالم این فناوری را هموارتر خواهد کرد.