بسمه تعالی

 سرکار خانم مومن واقفی

معاونت فناوری های نوین بانک مرکزی

موضوع: اعلام دیدگاه‌ها، ملاحظات و پیشنهادات تشکل های تخصصی نسبت به پیش‌نویس مقررات کارگزاران رمزپول بانک مرکزی

با سلام و احترام،

تشکل های تخصصی، صنفی و علمی حوزه فین­تک، بلاکچین و رمزدارایی­ها، از جمله انجمن بلاکچین، همواره حامی تعیین تکلیف وضعیت کسب‌وکارهای حوزه رمزدارایی در کشور به‌صورت استاندارد، اثربخش و هماهنگ با تجربه‌های جهانی بوده است. باور ما این است که چنین چارچوبی تنها در صورتی می‌تواند موفق عمل کند که ضمن ایجاد شفافیت و صیانت از حقوق کاربران، زمینه رشد رقابت سالم و نوآوری را نیز فراهم آورد.

با این حال، بررسی پیش‌نویس منتشرشده تحت عنوان «ضوابط تأسیس، فعالیت، انحلال و نظارت بر کارگزاران رمزپول» که نظر مشترک تشکل های تخصصی کشور در حوزه فین‌تک و بلاکچین است و برآمده از اجماع صنفی و دغدغه‌های فعالان این صنعت می‌باشد، نشان می‌دهد که بخش‌هایی از آن نه‌تنها قادر به حل چالش‌های فعلی بازار نیست، بلکه با ایجاد محدودیت‌های غیرمتناسب، سپردن نقش‌های کلیدی به نهادهای بانکی و واگذاری تمام مسئولیت‌ها به کاربران، عملاً می‌تواند باعث خروج سرمایه، افزایش گرایش به بسترهای غیررسمی و تضعیف اعتماد عمومی شود.

لذا از سر نگرانی و با نگاه تخصصی، در این اظهار نظر، سند مذکور را از ابعاد حقوقی، تبعات اقتصادی–اجتماعی و نیز تجارب تطبیقی بین‌المللی به‌صورت جامع مورد بررسی قرار داده و گزارش مفصل حاصل از این کار کارشناسی، شامل نقد ماده‌به‌ماده، تحلیل تبعات و پیشنهادهای اصلاحی، به پیوست تقدیم نموده است و پیشنهاد خود را به شرح زیر ارائه می‌دهد:

1. برگزاری جلسه مشترک با حضور بانک مرکزی، مرکز ملی فضای مجازی، وزارت اقتصاد و دارایی، وزارت ارتباطات، مرکز اطلاعات مالی و نمایندگان تشکل‌های تخصصی، جهت بررسی آثار کلان اقتصادی و اجتماعی پیشنویس فعلی.
2. انتشار ارزیابی اثرات مقررات (RIA) پیش از نهایی‌سازی سند، تا روشن شود این ضوابط چه پیامدهایی برای کاربران، کسب‌وکارها و اقتصاد دیجیتال به همراه خواهد داشت.
3. پذیرش مسئولیت ریسک‌های ناشی از تنظیم‌گری، پیش‌نویس در خصوص تمرکز دارایی‌ها در نهاد امین هیچ مسئولیتی را متوجه بانک مرکزی نکرده و در فرآیند صدور مجوز نیز ریسک‌های تحریمی و فرااختیاری را نادیده گرفته است؛ بدیهی است بانک مرکزی باید به‌طور شفاف این مسئولیت‌ها را بپذیرد تا کاربران و کسب‌وکارها قربانی تبعات ناشی از این مدل تنظیم‌گری نشوند.
4. خطر جدی نشان دار شدن کیف پول سکوهای تبادل، با توجه به تحریم بودن بانک مرکزی، طبیعتا سکوهای دارای مجوز بانک مرکزی که جزو اشخاص تحت نظارت بانک مرکزی باشند، با نشاندار شدن کیف پولهای خویش مواجه خواهند شد و اینکار موجب ضررهای فراوان به بیش از ۱۵ میلیون و در آینده تعداد بیشتری از کاربران و کشور خواهد شد.

انجمن بلاکچین و تشکل های تخصصی این حوزه، در مسیر شکل‌گیری یک چارچوب واقعی و مؤثر، خود را بازوی مشورتی حاکمیت می‌داند و آمادگی دارد با ارائه تحلیل‌های حقوقی، اقتصادی و تطبیقی، در اصلاح وضعیت تنظیمگری نقش‌آفرین باشد. ما معتقدیم تنها از مسیر تنظیم‌گری هوشمندانه، مشارکت واقعی بخش خصوصی و رعایت تناسب با ریسک‌ها می‌توان به اهدافی چون صیانت از حقوق مردم و رشد اقتصاد دیجیتال دست یافت.

مشاهده اصل نامه در سربرگ انجمن

پیوست ۱: گزارش فنی-حقوقی تفصیلی (Annotated Critique)

پیوست ۲: تحلیل تبعاتی اجرای پیش‌نویس (تبعات اجرا بدون اصلاح)

پیوست ۳: بررسی RIA / چک‌لیست ارزیابی اثرات (مطابق اصول OECD و تجارب بین‌المللی)

پیوست ۴: تطبیق با استانداردهای بین‌المللی (FATF / IOSCO / MiCA)

پیوست ۵: ارزیابی امنیتی، قضایی و تحریمِ پیش‌نویس «ضوابط کارگزاران رمزپول«