با توجه رشد حوزه رمزارز ها و فرصت سرمایه گذاری پرخطر که در این حوزه ایجاد شده، روزانه شاهد معرفی پروژه های متعددی هستیم که اکثریت آنها پشتوانه علمی و عملیاتی ضعیف دارند و آماده اند تا از آب گل آلود برای خود ماهی بگیرند.

در کنار این طیف، پروژه های کلاهبرداری و پانزی بسیاری با جامعه هدف افراد تازه وارد و مبتدی، با آماج تبلیغات، خود را در معرض انتخاب های مردم قرار می دهند و افراد را با شعار های “زود پلودار شوید” جذب می کنند.

انجمن در طول فعالیت خود همواره تلاش نموده جامعه مخاطب را نسبت خطرات و شیادی های این حوزه هشدار دهد، تا مردم با استناد به نظرات کارشناسی در دام این سودجویان گرفتار نشوند.

یکی از پروژه های مشکوک که در لایه های مختلف اجرایی و طراحی دچار ضعف و تخلفات زیادیست، پروژه بریج اوراکل است که شیوه ای رندانه را برای جذب مخاطبین تازه وارد خود از گروه های زرد تلگرامی اتخاذ کرده.

پروژه ضعیف و پر ابهام، تخلفات در نحوه فعالیت، فریاد شعارهایی مانند “سودی چند هزاردرصدی در چند روز” که نشان از فریب کاری دارد، شکایت حقوقی از کارشناسان و ضرب و شتم ایشان برای ایجاد رب و وحشت در جامعه منتقد، تمرکز سرمایه در چند کیف پول و ایجاد نوسان جهت تخلیه سرمایه مردم، موج سازی های جعلی و غیر واقعی و همچنین قیمت و نرخ سازی جعلی، تنها چند موارد از این پروژه فریبکارانه است که به آزادی در کشور جولان می دهد.

در ادامه به بررسی این پروژه در سطوح مختلف پرداخته می شود تا تصویر شفاف تری از عملکرد شِید کوین ها برای خواننده گان شکل گیرد.

تحلیل ادعای پروژه و کاربرد های آن:

همانطور که اسمش پیداست این پروژه یک اوراکل است که وظیفه ثبت وقایع خارج از شبکه را بروی شبکه بلاکچین دارد.

اما اینکار در بریج به چه صروت است؟ عملا اوراکل ها و کارکرد آن مفاهیم جدیدی نیستند و در حال حاضر بسیاری از مراکز در دینا هستند که با API این سرویس را به مشتریان خود ارائه می دهند. همچنین marketplace های مشهوری برای خرید و بهره مندی از این api  ها وجود دارد که براساس مصارف گوناگون استفاده می شوند.

اما اوراکل ها در حوزه بلاکچین مفهوم و کارکرد جدیدی دارند. مشکل اصلی اورکل ها نحوه ارزیابی، صحت و تایید داده های ثبت شده بروی شبکه است. یعنی اگر تحریف و تقلب قبل از ثبت داده بروی شبکه اتفاق افتد چه؟ راه حل اعتماد به داده های ثبتی چیست؟

از این رو با توجه به ماهیت اجماع پذیر و غیرقابل تحریف فناوری بلاکچین در ذات، پروژه های اوراکل در این حوزه همه در تلاشند که راهکاری با استفاده از مکانیسم های اجماع درون ساختاری بلاکچین ارائه نمایند که دقت و صحت داده را ارتقا داده و خطای اطلاعات به حداقل برسد و بروی شبکه ثبت شود.

به این گونه اوراکل ها Consensus oracle گفته می شود و بدلیل رویکرد نو در ثبت داده ها مورد استقبال فعالین و متفکرین این حوزه قرار گرفته است. در این حوزه مهمترین موضوع نحوه صحت سنجی داده یا Validation می باشد.

اشاره به این موضوع را می توان در کتاب Token economy  از کتاب های مورد توجه cryptovally مشاهده کرد.

در حال حاضر پروژه های مانند Chainlink این کار را به خوبی و با بیشترین دقت انجام می دهند.

حال با توجه به دغدغه های روز این فناوری اگر پروژه بریج را تحلیل کنیم، متوجه می شویم که نه تنها بریج مشکلی را حل نمی کند بلکه برنامه ای هم در این خصوص ندارد و صرفا یک اوراکل سنتی است که با یک قرارداد هوشمند، تزریق سرمایه و تبلیغات تلاش در مطرح کردن خود را در میان دیگر پروژه ها دارد.

ایده بریج یعنی استفاده از api برای ثبت وقایع بروی شبکه، از هیچ منظری ارزش افزوده ایجاد نمی کند. چرا که همین حالا بازارهای بسیار بزرگی جهت خرید و مدیریت api ها وجود دارد که به مراتب هم حرفه ای تر هستند و هم تنوع چند صد برابری دارند و برنامه نویسان به سادگی می توانند داده مورد نظر خود را به واسطه همین پلتفرم های موجود، بروی شبکه ثبت کنند.

 

در ذیل می توانید اهمیت این موضوع که همیشه در تعاریف اوراکل به چشم می خورد را رویت نمود:

در ادامه به تفاوت دیگر پروژه های فعال با موضوعیت مشابه و همچنین نحوه فعالیت گروه بریج می پردازیم…

 

تیم بریج، سوابق و فعالیت های تخصصی و فنی این افراد:

شبکه لینکدین شبکه تخصصی مرتبط با کسب و کارست که سال هاست با این محوریت مورد توجه قرار گرفته است. پروفایل شما گویای فعالیت حرفه ای شما در سطح بین المللی است. با مشاهده صفحات این گروه می توان متوجه شد که این افراد تازه واردند و سابقه فعالیتی در این حوزه ندارند و کسی در سطح بین اللمل ایشان را نمی شناسد. اما مسئله اینجاست که آیا می توان به افرادی که برای ساختن شخصیت و اعتبار، تنها از پول و تبلیغات استفاده می کنند اعتماد کرد؟!!

تصویر زیر مربوط به مدیرعامل و مدیر داخلی پروژه است. همچنین در سایت مرجع رنگبندی نیز این افراد ناشناس می باشند.

 

در مرحله بعدی فعالیت این گروه در Reddit مقایسه می شود.

اکثر پروژهای مطرح و علمی در Reddit مخاطبان زیادی دراند که گفتمان ها در سطح مفصل تر و عمیق تری در آنجا شکل می گیرد و عملا موفقیت پروژه بدون اعتماد سازی و بحث در فضاهای تعاملی مانند discord، تلگرام و Reddit غیر ممکن است، زیرا عیار پروژه ها پس بررسی های عمیق نمایان می شود. گروه بریج در هیچکدام از فضای های تعاملی بین المللی حضور ندارد و فقط یک گروه تلگرام فارسی زبان است که نحوه ثبت نام افراد در توییتر جهت حمایت و نحوه خرید بریج را به مخاطبین آموزش می دهد. که با توجه به اظهارات متولیان پروژ که در ایران فعالیت نمی کنند، بسیار متناقض به نظر می رسد و ظاهراً مخاطبین اصلی، ایرانیان تازه وارد هستند که اطلاع زیادی از شیادی های این حوزه ندارند.

با نگاه به عملکرد تیم فنی پروژه و مقایسه با دیگر رقبا به سادگی می توان به این موضوع پی برد که این پروژه صرفا تبلیغاتی است و هیچ فعالیت چشم گیری در کد شکل نگرفته و تنها یک قرارداد هوشمند نصف نیمه وجود دارد که در طی ۱۸۰ روز اخیر هم پیشرفتی نداشته.

این نوع عملکرد در بازارهای حرفه ای رمزارز بارزترین علائم مشکوک بودن یا شعاری بودن پروژه است.

 

البته کلاهبرداری های پانزی به این معنا نیست که هیچکس از این پروژه سود نکرده و نمی کند. بلکه به معنای روند ناپایدار درآمدی است که با اهداف خالی کردن جیب های مردم طی مدت زمانی خاص (کوتاه مدت یا بلند مدت) برنامه ریزی و اجرا می شود.

به طور مثال می توان در یکسال ابتدایی با هر ترفندی برای مخاطبین سود غیر واقعی از فعالیتی که انجام نشده ایجاد نمود و در یک زمان مشخص اعتبار و سرمایه جمع اوری شده را بالا کشید. این پروژها اغلب رفتار هایی دارند که تا حدودی قابل شناسایی هستند.

برخی از این شاخص ها در آکادمی مالی معتبر و بین المللی the balance مطرح شده اند که به آنها اشاره می کنیم:

در رفتار عملیاتی پروژه بریج تمامی این موارد دیده شده که در ادامه به برخی از آنها اشاره می شود.

از مواردی که باید توجه داشت میزان و عمق محتوای تولید شده برای مخاطبین است که پروژه را در ابعاد گوناگون بررسی می کند و معمولا مسائل حول پروژه اعم از کابرد ها، موارد فنی، چشم انداز و دیگر مسائل را پوشش می دهد. در بلاگ بریج تنها یک مطلب از شکایت حقوقی بنیانگذار Bitcoin.com وجود دارد که نشان دهنده عملکرد بحث برانگیز متولیان پروژه در خارج از کشور نیز هست.

یکی از راه های ارزیابی صداقت پروژه نحوه توزیع منابع و توکن ها هستند که سپیدنامه به آن اشاره می شود.

در حال حاضر قریب به ۹۰ درصد حجم سرمایه در اختیار ۴ آدرس در شبکه ترون است. که این تمرکز سرمایه مخاطرات زیادی به همراه دارد. اول از همه امکان ایجاد موج سازی و نوسان برای صاحبان سرمایه ایجاد می کند و با هر نوسان مصنوعی و Pump & dump کردن، سرمایه از دست مردم خارج و به جیب اصلی کاری ها روانه می شود.

تمرکز سرمایه و توکن، پروژه را به شدت آسیب پذیر می کند و آینده سرمایه مردم تنها به صداقت چند نفر وابسته می شود و هر لحظه احتمال و خطر فرار این افراد با سرمایه های مردم را افزایش می دهد.

در سمت چپ ادعا پروژه طبق سپیدنامه است که با واقعیتِ بررسی شده در شبکه تفاوت دارد. عدم صداقت اولین نشانه های فریبکاری و کلاه برداری در پروژه های اینچنین است.

یکی دیگر از اقدامات رایج جهت تثبیت قیمت، انجام تراکنش های خرد جعلی توسط ربات است که تراکنشات را در شبکه پرتعداد جلوه می دهد و قیمت را با خرید و فروش ( که توسط ربات ساختگی است) تعیین می کنند. به طور مثال یک ربات ۱۰۰ تراکنش با مبلغ خرد را بین حساب های خود با یک قیمت مورد نظر تبادل می کند تا قیمت جدید همه جا ثبت شود. با توجه به تصویر می شود نمونه ای از این عملکرد را در صرافی هایی که BRG می فروشند مشاهده نمود.

همانطور که در تصویر سمت راست پیداست، تراکنش های متعددی به فاصله چند صدم ثانیه با مبلغ  ۲۹سنت انجام شده است. که در دنیای واقعی برای هیچ کاربری منطقی نیست. در اینجا صاحبان پروژه تلاش برای بالا بردن قیمت BRG دارند و بین حساب های خود تراکشنات جعلی انجام می دهند تا مردم فریب رشد غیرواقعی بخورند.

پروژه های پانزی اغلب یک نتیجه دارند. نحوه airdrop در بریج به روش پانزی است که فارغ از پانزی بودن آن با ابهامات زیادی همراه است. دریافت کد ملی، شفاف نبودن و تغییر اقدامات مورد نیاز در airdrop، تسویه های چند مرحله ای که تعیین حداقل میزان برداشت که شفاف نیستند از دیگر تخلفات متعارف در این حوزه هستند.

به طور مثال موارد زیادی گزارش شده که فرد در طبق درخواست پروژه بریج اقدامی انجام داده تا ازای آن BRG دریافت کند، اما بعدا airdrop تغییر کرده و فعالیت فرد محاسبه نشده.

نحوه تبلیغات با شعارهای عوام فریبانه جهت خرید توکن و مشارکت در airdrop را می توان در تصویر زیر رویت نمود.

از مباحث فنی تر اگر کمی عبور کنیم به عملکرد تبلیغاتی این پروژه می رسیم که به مراتب اعتراض بیشتر فعالان را همراه داشته.

ابتدا به امر ادعای متولیان پروژه است که می گویند در ایران فعالیت ندارند. جالب اینجاست که در زمان airdrop تنها از ایرانی ها کد ملی دریافت می شود خارجی ها نیاز به ارائه اطلاعات ندارند. پروژه بریج باید پاسخ گو باشد که اطلاعات محرمانه ایرانی ها به چه منظور ذخیره می شود.

در گروه تلگرامی فارسی بریج (تنها گروه بریج) نحوه ثبت نام در توییتر را آموزش می دهند و با اهدا جوایز، افراد را تشویق به حمله به منتقدین می کنند. بارها مشاهده شده با اعلام فراخوان درخواست ترور کارشناسان این حوزه را داشته اند.

با بررسی دقیق تر در نحوه جذب مخاطبین این پروژه در تصویر در می یابیم که پروژه بریج تنها توانسته به واسطه پول دادن به افراد جهت حمایت در توییتر، خود را مطرح کند و بازدید کننده های سایت هر روز کمتر می شوند و پروژه مورد توجه کسانی است که در ایران تنها با چند دلار حاضرند از هر موضوعی حمایت کنند.

در تصویر گرفته شده از سایت ICO holder می توان دریافت که نزدیک به ۹ درصد از مخاطبین توییتر واقعی نیستند و مابقی هم صرفا به بهانه دریافت جایزه پروژه را دنبال می کنند.

 

در ادامه نحوه برخورد این پروژه با مخاطبین می پردازیم. نحوه airdrop در این پروژه بسیار نا سالم است.

به کابران در همان ابتدا توضیح داده نمی شود که BRG دریافت شده به چه صورت باید به ریال تبدیل شود و افراد به ای دی های تلگرامی مختلف دست به دست می شوند تا فرد از سوال خود نا امید و یا گمراه شود. در نهایت هر کسی هم در گروه اعتراض می کند حذف می شود. این را در گروه انجمن متوجه شدیم که به محض ارسال پست در کانال، هزاران صدای خاموش شنیده شد که نسبت به حذف افراد معترض در گروه های مرتبط با بریج شکایت داشتند.

در بریج می بایست چندین مرحله سپری شود تا BRG به ریال تبدیل شود. در این مراحل تنها صرافی های واسطه سود می کنند و مقداری از سرمایه مردم در هر مرحله به حساب صراف ها واریز می شود.

همچنین با توجه به هزینه های کارمزد و تسویه در صرافی ها، در بسیاری از موارد برای تبدیل BRG به ریال، کاربر باید معادل همان BRG جمع اوری شده و بلکه بیشتر از آن را پرداخت کند تا به سرمایه ریالی خود برسد.

در گذشته مشابه این ترفند در بازاریابی تلفنی به وفور دیده می شد، با شما تماس گرفته می شود که ” برنده یک ساعت دیواری شده اید و تنها کافیست هزینه حمل را پرداخت کنید تا برایتان ارسال کنیم.” سود در واقع همان هزینه حمل بود.

در تصویر مراحل پیچیده این فرایند توضیح داده شده و در بریج تلاشی نمی شود تا کابران نسبت به مسیر برگشت سرمایه خود آگاه شوند.

 

در انتها به دروغگویی و انحراف کاربران پروژه بریج پرداخته می شود که مردم را به جهت کسب سود بیشتر و منافعی که از عدم پیشتیانی پروژه برای متولیان حاصل می شود به سمت صرافی های خارجی هدایت می کنند. بارها مشاهده شده که افراد در مورد شرایط حقوقی و مشکلاتی که ممکن است صرافی های خارجی برای ایرانی ایجاد کنند می پرسند. پاسخ بریج خلاف واقع است و عامدانه مردم را گمراه می کند.

انجمن قوانین صرافی های معرفی شده در گروه بریج بررسی کرده که همگی نسبت به ثبت نام کابران ایرانی محدودیت دارند و در صورت لزوم حق مسدود حساب ایرانی ها را برای خود قائل هستند.

تصویر سمت چپ بخشی از قوانین صرافی های معرفی شده را نشان می دهد. سمت راست نیز ادعای پیشتیانی بریج است.

در انتها برخی شاخص های برجسته پروژه بریج در چند جمله خلاصه شده تا چکیده ای از نقطه نظر این بررسی باشد.

امیداست علاقه مندان بتوانند به کمک نحوه بررسی و ابزارهای معرفی شده جهت شناسایی شِیدکوین ها، با آگاهی بیشتر سرمایه و منابع خود را مدیریت نمایند.

 

این بررسی در دورهمی های انجمن توسط یکی از اعضا ارائه شد و فیلم آن در یوتیوب قابل مشاهده می باشد.
https://www.youtube.com/watch?v=NoMym9MkSW4